دیدار رؤسای قوه قضائیه کشورهای اسلامی با رهبر معظم انقلاب

بسم رب الشهدا و الصدیقین

معجزه‌ی سادگی
ساعت 9 صبح درب‌های حسینیه به روی مهمان‌ها باز شد. مسؤولان عالی‌رتبه‌ی کشورهای اسلامی هنگام ورود به حسینیه با یک مسئله غیرمنتظره روبه‌رو ‌شدند: درآوردن کفش‌ها که کمی با معطلی همراه بود؛ اما همه مسلمان بودند و می‌دانستند که وارد مکان مقدسی می‌شوند؛ گرچه تعجب می‌کردند که عالی‌ترین مقام رسمی ایران در حسینیه‌ای ساده میزبان آنهاست.

دیدار امروز در طبقه‌ی فوقانی حسینیه برگزار شد. میهمان‌ها با راهنمایی تیم تشریفات، روی صندلی‌های پلاستیکی دورتا دور سالن می‌نشستند. این آدم‌ها از کشورهای مختلف و با زبان‌های گوناگون و لباس‌های رنگارنگ، خیلی راحت کنار هم نشسته بودند. اینجا از رسمیت آنچنانی کنفرانس‌ها و سمینارها، خبری نبود... گاهی اوقات این صندلی‌های ساده‌ی پلاستیکی چه معجزه‌ای می‌کنند! کسی نمی‌توانست با ژست جلسه‌های رسمیِ سیاسی روی آنها بنشیند. آنهایی هم که خیلی شق و رق نشسته بودند، کمی که در صمیمیت فضا جا افتادند، یخشان وا شد و کوتاه آمدند.

 

صندلی‌های مجاور آقا، متعلق به سران قوه‌ی قضاییه‌ی کشورهای اسلامی بود و هیئت‌های همراه صندلی‌های روبه‌رویی را پر کردند. قاضی مرتضوی هم امروز در نقش جدیدی ظاهر شده بود و سخت مشغول مهمان‌داری... مدام در سالن می‌چرخید و با سران دادگستری کشورهای مختلف خوش و بش می‌کرد.

 

سه زن، یک دین، سه فرهنگ
در میان تمام مهمان‌ها فقط سه زن دیده می‌شدند؛ یک نفر سیاه‌پوست، یکی چشم بادامی و دیگری میزبان ایرانی آنها.

 

با اینکه هر سه مسلمان بودند اما وضعیت حجابشان متفاوت بود. انگار حجاب از چشم بادامی‌ها شروع و با ایرانی‌ها کامل می‌شد. این سه، نماینده طیف وسیعی از خانم‌های مسلمان در گوشه‌گوشه جهان بودند و به خوبی تفاوت فرهنگ‌ها را می‌شد در نوع حجاب و رنگ لباسشان دید.

رسمیِ غیررسمی
در یکی از صندلی‌های انتهای سالن، دو اوگاندایی کنار هم نشسته بودند و با هم خوش و بش می‌کردند؛ هر دو از سران دستگاه قضایی کشورشان؛ میان‌سال بودند اما گرم و با نشاط. به سراغشان رفتیم و از یکی از آنها که قاضی هم بود، در مورد ایران و سفرشان پرسیدیم:

"ایران یک کشور اسلامی بسیار پیشرفته است. همه چیز اینجا خوب پیش می‌رود، شما دستگاه قضایی اسلامی خوبی درست کرده‌اید... اما یک چیز متعجبم می‌کند..."

از او خواستیم که بیشتر توضیح دهد:

اول به صندلی پلاستیکی تکیه زد و آن را با بدنش تکان داد و به این طرف و آن طرف رفت؛ بعد با دوستش دو تایی زدند زیر خنده! خنده‌ی‌شان که تمام شد، پاهایش را نشان داد و گفت: من پابرهنه‌ام، کفش‌هایم دم در است. باز با هم زدند زیر خنده! پرسیدیم: از این موضوع ناراحت هستید؟ فوراً ابروهایش را بالا انداخت و گفت نه، نه؛ همه چیز اینجا مرتب است و البته به همان اندازه عجیب! این اولین دیدار رسمی من است که به صورت غیررسمی و بدون تشریفات برگزار می‌شود.

 

قاضی اوگاندایی در طول جلسه سراپا گوش بود. هر چند وقت یک بار هم به همان صندلی پلاستیکی تکیه می‌زد و آن را تکان می‌داد، اما اینبار نمی‌خندید، بلکه به چیزهای عجیب دور و برش فکر می‌کرد.

ورود
ساعت نه و نیم، آقا وارد سالن شدند و بر روی صندلی خود نشستند. عبای رهبر و صندلی ایشان و قطعه چوبی که در زیر پایشان قرار داشت، هر سه یک رنگ داشتند. برخلاف بقیه دیدارها پرده‌ی پشت سر آقا سبز رنگ بود. مسئولان قوه‌ی قضاییه سمت راست ایشان نشسته بودند و سمت چپ را هم رئیس دادگستری عربستان و مقامات قضایی سنگال،‌ سودان، اندونزی و ... پر کرده بودند.

 

جلسه با تلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید شروع شد. ده دقیقه بعد، هاشمی شاهرودی آماده‌ی ارائه گزارش شد؛ حالا وقت آن بود که گوشی‌های ترجمه‌ میان مهمان‌ها توزیع شود. صحبت‌ها به صورت هم‌زمان به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، عربی و روسی ترجمه می‌شد. آفریقایی‌ها فرانسه را بهتر از انگلیسی می‌دانستند؛ عرب‌زبان‌های جلسه هم کم نبودند؛ فرستادگان کشورهای همسایه شمال ایران نیز روسی را به بقیه زبان‌ها ترجیح داده بودند.

آقای شاهرودی، ضمن خیرمقدم به مهمانان و تشکر از رهبر به‌خاطر تشکیل این دیدار، گزارشی از اولین اجلاس سران قوه‌ی قضاییه‌ی کشورهای اسلامی ارائه کرد؛ از ثمرات این اجلاس تهیه‌ی اساسنامه‌ی اتحادیه‌ی رؤسای دستگاه‌های قضایی کشورهای اسلامی است که در دبیرخانه اجلاس در تهران تنظیم شده و در اجلاس آتی در عربستان تصویب خواهد شد. این اجلاس در پی پیشنهاد رهبر معظم انقلاب به رییس قوه قضاییه مبنی بر شکل‌گیری اتحادیه‌ی حقوقی و قضایی کشورهای اسلامی برگزار شده است.

 

زبان بین‌المللی
محمدجواد لاریجانی (معاون امور بین‌الملل قوه‌ی قضاییه) با کسب اجازه از رهبر، مجری‌گری جلسه را برعهده گرفت. به دعوت او 4 نفر از رؤسای دادگستری کشورهای مختلف به سخنرانی و بیان دیدگاه‌های خود در مورد این اجلاس پرداختند.

بیش از هر چیز ادب و وزانت علمی در چهره و رفتار مسؤولان عالی رتبه‌ی قضایی کشورهای اسلامی مشهود بود که با توضیحات آقای لاریجانی مستند هم شد. قریب به اتفاق آنها از شخصیت‌های علمی و دانشگاهی و صاحب کتاب و رساله در علم حقوق بودند.

 

سخنران‌ها مطالب خود را در کمتر از 5 دقیقه بیان می‌کردند. نفر اول آل‌الشیخ، وزیر دادگستری عربستان و رئیس دستگاه قضایی این کشور بود. نفر دوم "شیخ تیجان سی" وزیر دادگستری سنگال و از نوادگان شیخ تیجانی، مؤسس فرقه‌ی تیجانیه در شمال افریقا بود. او سابقه تحصیل در رشته‌های جامعه‌شناسی، حقوق و اقتصاد را دارد و فرانسه را با لهجه‌ی تند و کوبنده‌ی آفریقایی صحبت می‌کند.

تیجان سی سخنان خود را با تشکر از استقبال ایرانیان شروع کرد: "باید بهتر همدیگر را بشناسیم و همبستگی میان خود را تقویت کنیم." و با این جمله خطاب به رهبر انقلاب به مباحثش پایان داد: "من حامل سلام گرم و صمیمانه‌ی رئیس جمهوری سنگال به حضرتعالی می‌باشم."

 

کمی قبل از پایان سخنرانی او درّی نجف آبادی با تأخیری نیم ساعته وارد سالن شد و با راهنمایی مدیر تشریفات و با جابه‌جایی یک صندلی پلاستیکی، جای مناسبی نزدیکی‌های آقا پیدا کرد و نشست.

پروفسور باقر منّان- رئیس قوه‌ی قضاییه اندونزی و صاحب 15 جلد کتاب در علم حقوق- و محمد علی مرضی وزیر دادگستری سودان سخنران‌های بعدی بودند که دیدگاه‌هایشان را نسبت به اجلاس تهران و نتایج آن مطرح کردند.

ابتدا و انتهای همه‌ی سخنرانی‌ها به زبان بین‌المللی اسلامی بود:

"بسم الله الرحمن الرحیم" و "السلام علیکم و رحمت الله و برکاته"

آیات قرآن هم فصل مشترک همه‌ی سخنرانی‌ها بود؛ آیاتی که حال و هوای نشست را تازه‌تر می‌کرد و اتحاد اسلامی را به رخ می‌کشید.

قسم به تورات!
بیانات رهبر انقلاب، رأس ساعت 10و‌10 دقیقه شروع شد.

ایشان مهم‌ترین نیاز دنیای اسلام را اعتماد به نفس در امر قضا و توکل بر خدا دانستند و تأکید کردند که فرهنگ و تمدن غرب، قادر به تامین عدالت و امنیت برای انسان‌ها نیست: «زمان فتح روم شرقی توسط مسلمین، عده‌ای یهودی هم در آنجا زندگی می‌کردند. بعد از مدتی خطاب به حاکم مسلمان گفتند:

"والتورات! لَعدلکم أحبّ إلینا ممّا مضی علینا" قسم به تورات! که عدالت شما برای ما بسیار عزیزتر از آن چیزی است که در گذشته با ما رفتار شده است.»

 

از نکات جالب دیدار امروز، لبخندی بود که هر از چند گاهی بر لبان عرب‌های مجلس نقش می‌بست؛ لهجه‌ی عربی فصیح و بلیغ آقا هنگام استناد به آیات قرآن در میان سخنانشان، تحسین و شگفتی مهمانان را برانگیخته بود.

سخنان رهبر معظم انقلاب با این جمله به پایان رسید:

"امیدوارم در تهران به شما خوش بگذرد و شما با خاطراتی خوب ایران را ترک کنید."